یک واحد تصفیه هوازی که آن را اختصارا (ATU) مینامند، فاضلاب را با افزودن هوا برای تجزیه مواد آلی، کاهش عوامل بیماریزا و تبدیل مواد مغذی، پیش تصفیه میکند. در مقایسه با سپتیک تانکهای معمولی، ATU ها مواد آلی را به طور موثرتر تجزیه میکنند و به تجزیهگر سریعتر جامدات معروف هستند و غلظت عوامل بیماری زا را در فاضلاب کاهش میدهند. یک ATU اگر به درستی کار کند باید پساب با کیفیت بالا (BOD کمتر از 30 میلی گرم در لیتر، TSS کمتر از 25 میلی گرم در لیتر و 10000 cfu/100 میلی لیتر) در شرایط تصفیه پساب ایجاد کند.
از آنجایی که این روش یک پساب باکیفیت تولید میکند، سبب میشود خاک موجود در سیستم نفوذ پساب بهتر بتواند آن را بپذیرد و این باعث میشود سیستم بیشتر دوام بیاورد. از آنجایی که ATU ها فاضلاب پاکتری تولید میکنند، در مکانهایی با خاک غیرهمسان (فشرده، بریده شده یا پرشده) و در مناطق حساس محیط زیست مانند مناطق نزدیک دریاچهها در مناطقی با سنگ بستر کم عمق، مناطق تغذیه آبهای زیرزمینی و مناطق نزدیک به سر چاه مفید هستند. پیش تصفیه فاضلاب ممکن است باعث رد شدن قانون نیاز به جدایی سه فوتی بین سیستم تصفیه خاک و لایه محدود کننده آن شود، البته محققان در حال آزمایش این فرضیه هستند. سیستمهای ATU همچنین ممکن است با موفقیت بیشتری در زهکشیها عمل کنند زیرا مواد آلی بیش از اندازه نرمال در سیستم تصفیه هوازی از بین میرود.
پیشنهاد می نمائیم صفحه لوله زهکشی را مطالعه کنید.
با دستگاه حباب زن هوای فشرده به پساب مایع در مخزن افزوده میشود، ATUها یک محیط بسیار غلیظ از اکسیژن (هوازی) برای باکتری ها ایجاد میکنند که از مواد آلی به عنوان منبع انرژی استفاده میکنند. در مرحله دیگر باکتریها و مواد جامد از فاضلاب ته نشین میشوند و پساب پیش تصفیه شده به سیستم تصفیه خاک توزیع میشود. ATU ها پیچیده تر از تانکهای معمولی هستند. در یک مخزن سپتیک، جامدات به طور دائم از مایع جدا میشوند. در همان زمان که سلولهای باکتریایی بصورت منفرد رشد میکنند، همراه با مواد جامد کمتر تجزیه شده به ته میروند و لایه ای از لجن را تشکیل میدهند. مواد شناور، مانند چربیها و دستمال توالت، به شکل یک لایه کف در بالای مخزن باقی میمانند. این مکانیزم دقیقا مفهوم پکیج تصفیه فاضلاب را تداعی می کند.
در ATU، حبابساز آب را به جریان درمیآورد تا جامدات نتوانند ته نشین شوند (مواد جامد در مایع مخلوط شناور میمانند). ATUهایی که به خوبی طراحی شدهاند در حالی که اکسیژن را برای باکتریها تزریق میکنند و باکتریها و منبع غذایی آنان (فاضلاب) را مخلوط میکنند زمان و مکان را برای ته نشین شدن این جامدات نیز فراهم میآورند.
هر گونه باکتری ته نشین شده باید برای مخلوط کردن و تصفیه به چرخه هوازی مخزن بازگردانده شود. سه سبک اصلی برای عملیات ATU وجود دارد: رشد معلق، راکتور فیلم ثابت و راکتور کنترلی. هر سه نوع معمولاً یک مخزن سپتیک (که گاهی اوقات مخزن فاضلاب نامیده میشود) در مسیر قبل خود دارند که مواد جامد بزرگ را از بین میبرد و تا حدودی ازعمر مفید ATU محافظت میکند. یک مخزن با رشد معلق دارای یک محفظه تصفیه اصلی است که در آن باکتریها آزادانه شناور هستند و هوا از طریق حبابها وارد مایع فاضلاب میشود. محفظه دوم که در آن مواد جامد ته نشین میشوند توسط یک دیوار یا بافل از مخزن اصلی جدا شده است. دو محفظه در پایین یا توسط یک پمپ به هم متصل میشوند و باکتری های ته نشین شده از محفظه دوم به محفظه اصلی تصفیه بازگردانده میشوند. این بازگشت و تبادل برای عملکرد صحیح بسیار مهم است. پساب تصفیه شده از محفظه دوم به سیستم تصفیه و دفع از طریق خاک هدایت میشود (شکل 2).
اگرچه این سیستم ساده است، اما احتمالاً با افزایش حجم مخزن سپتیک دچار مشکل میگردد (تشکیل زنجیرهها یا کلونیهایی از باکتریها آنطور که باید ته نشین نمیشوند یا به پایین فرو نمیروند). حجیم شدن محفظه به دلیل تغییر در دبی ورودی یا کمیت فاضلاب ایجاد میشود. هنگامی که فاضلاب بیش از حد به سیستم اضافه میشود، باکتریها میتوانند غذای خود را کامل تمام کنند یا بیش از حد سیر شوند. این سبب میشود باکتریهای حجیم در مایع معلق بمانند و میتوانند جریان خروجی را مسدود کنند.
یک راکتور فیلم ثابت دارای باکتریهایی است که روی یک محیط سطحی خاص رشد میکنند و هوا فقط به آن قسمت از مخزن دسترسی دارد. این نوع باکتری میتواند روی هر سطحی از جمله پارچه، پلاستیک، پلی استایرن و شن رشد کند. تجزیه تماما محدود به این ناحیه است اما ته نشین شدن در محفظه دوم رخ میدهد. اجرای این طرح گرانتر است، اما پساب فاضلاب به طور مداوم کیفیت بالایی دارد و افزایش حجم آن مشکلی ایجاد نمیکند. همچنین نیازی به مکانیسم بازگشت نیست زیرا باکتریها روی این سطح میمانند و ثابت هستند (شکل 3).
در یک راکتور کنترلی تمامی مراحل (شامل تجزیه هوازی، ته نشین شدن و بازگشت) در یک محفظه اتفاق میافتد. هوا در طول چرخه تجزیه به شکل حباب تزریق میشود. با سیستم و پنل کنترل حباب ساز خاموش میشود و فاضلاب یک چرخه ته نشینی را طیمی کند (شکل 4). هنگامی که حبابساز دوباره روشن میشود، تانک دوباره وارد چرخه تجزیه میشود و باکتریهای ته نشین شده دوباره با محیط هوازی مخلوط میشوند. پس از ته نشین شدن باکتری ها و مواد جامد، پساب تصفیه شده به سیستم تصفیه خاک تخلیه میشود. باکتریها به طور مداوم در این نوع مخزن ته نشین میشوند، اما از آنجایی که قطعات متحرک بیشتری دارد و به کنترل کننده نیاز دارد، پتانسیل بیشتری برای خرابی مکانیکی و الکتریکی ایجاد میشود.
ATUها به فضای نصب بسیار کمی نیاز دارند که امکان انعطاف پذیری در محل را فراهم میکند. فضای مورد نیاز معمولا برای یک ATU 25 فوت مربع برای یک خانه 3 خوابه است. بیشتر ATU ها بعد از سپتیک تانک قرار میگیرند.
شرکتها و تولید کنندهها هنگام محاسبه یک ATU، مقدار آب استفاده شده توسط افراد خانه، میزان اکسیژن، غلظت مواد آلی در فاضلاب و ویژگی های ته نشینی سیستم را در نظر میگیرند. طراحی مناسب این سیستمها به حجم فاضلاب و مواد جامد بستگی دارد. ملاحظات مکان یابی و ساخت و ساز مانند مواردی است که برای سپتیک معمولی در محل انجاممی شود.
دفع نهایی فاضلاب
برخی از ATU ها پساب با کیفیتی مشابه تصفیه خانههای بزرگ فاضلاب ارائه میکنند که با خیال راحت به آبهای سطحی تخلیه میشوند. بنابراین، در یک سیستم هوازی، پساب برای تصفیه نهایی به سیستم تصفیه خاک فرستاده میشود. گزینههای سیستم تصفیه خاک شامل ترانشهها، تپههای خاکی طراحی شده و توزیع بصورت قطرهای میباشد. پساب آنقدر “تمیز” است که یک لایه بیومات مانند سیستم تصفیه خاک مورد استفاده در پساب مخازن سپتیک تشکیل نمیشود. فقط توجه داشته باشید که یک شبکه توزیع فشار برای اعمال یکنواخت پساب در سراسر سیستم مورد نیاز است. شکل 5 یک ATU را نشان میدهد که از ترانشههای تحت فشار برای تصفیه نهایی استفاده میکند.
سیستم تصفیه خاک ممکن است در هنگام دریافت پساب از یک مخزن هوازی بیشتر از حالت تانک سپتیک معمولی دوام داشته باشد، زیرا ATU ها مواد جامد بیشتری را از فاضلاب حذف میکنند. ممکن است بتوان سیستمهای تصفیه خاک را تا حدودی کوچکتر از سیستمهای مورد استفاده برای پسابهای پیش تصفیه شده معمولی در نظر گرفت. همچنین ممکن است بتوان جداسازی عمودی لایههای مختلف را به سطح آب فصلی یا سنگ بستر کاهش داد. تغییرات در اندازه یا جداسازی عمودی این سیستمها را در “اولویت مجوز نصب سیستم سپتیک” قرار میدهد که نیاز به تایید محلی و مجوز عملیاتی دارد. مجوز بهره برداری نیاز به یک طرح نظارت و کاهش و نصب دبی سنج دارد.
تمام عملیات معمول و شیوه های نگهداری که برای هر سیستم تصفیه پیشنهاد میشود، برای ATUها نیز اعمال میشود. ATUها نسبت به تانکهای سپتیک معمولی نیاز بیشتری برای تعمیر و نگهداری دارند. طبق قوانین مینه سوتا بخش 7080، یک قرارداد تعمیر و نگهداری به صورت جدی توصیه میشود و برای استفاده استاندارد مورد نیاز است. بسته به الزامات واحد دولتی محلی و توصیههای سازنده، سیستم ممکن است نیاز به تعمیر و نگهداری سه ماهه تا سالانه داشته باشد. تعمیر و نگهداری شامل بازرسی تمام اجزا و تمیز کردن و تعمیر سیستم در صورت نیاز است. همچنین یک بازرسی عادی از پساب مورد نیاز است و اغلب تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی بیشتر ضروری است زیرا اگر مشکلی در تامین هوا برای باکتری ایجاد شود، مخزن تمام کارایی خود را از دست میدهد.
اگر مشکلات ته نشینی وجود داشته باشد (در این طرحها بیشتر از مخازن معمولی وجود دارد)، در سیستم تصفیه خاک مشکلاتی به وجود میآید. این مخازن باید به طور مکرر نظارت شوند و در صورت نیاز تعمیر شوند. هزینههای راه اندازی ATU بر اساس زمان کار کمپرسور است و به طور متوسط کمتر از 500 هزار تومان در ماه برای یک خانه 4 نفره است. هزینههای عملیاتی کلی 6 تا 10 میلیون تومان میباشد که در سال شامل هزینههای پمپاژ، تعمیرات، نگهداری و برق است.
با طراحی مناسب و برنامه نگهداری متناسب، سیستم هوازی باید عملکرد و بازده مورد نظر را داشته باشد و فاضلاب را برای مدت طولانی تصفیه کند. ATUها به زمین نصب کمی نیاز دارند، اما دارای قطعات مکانیکی بسیاری هستند و نسبت به اکثر سیستمهای معمولی نیاز به مدیریت بیشتری دارند. پیشنهاد ما این است حتما صفحه پکیج تصفیه فاضلاب را نیز مطالعه فرمائید.