نوار تیپ

نوار تیپ

نوار تیپ یک نوع خط آبیاری است که بواسطه استفاده از آن می توان آب را بصورت قطره ای به پای درختان رساند.

در حال حاضر روش های بسیاری برای خطوط آبرسانی برای کشاورزی و آبیاری مراتع وجود دارد که هر کدام به نوبه خود دارای ویژگی های خاصی هستند. مثلا انتقال آب بوسیله لوله کاروگیت یا آبیاری بوسیله لوله پلی اتیلن زهکش یا پی وی سی یا روش سنتی آبیاری استفاده از آب چاه بوسیله موتور (دینام آب) است.

نوار تیپ چیست؟

اما یکی از بروزترین روش های آبیاری مراتع استفاده از نوار تیپ آبیاری یا آبیاری نواری تحت فشار و نوعی از آبیاری قطره ای است که آب را بوسیله لوله‌های پلاستیکی با فشار کم در نزدیکی منطقه ریشه گیاهان، به خاک و گیاهان می رساند. بعبارتی یکی از بهترین و رایج ترین روش های آبیاری قطره ای، آبیاری قطره ای نواری یا نوار تیپ قطره ای است برای اینکه از تلفات و هدر رفت آب جلوگیری شود آبیاری نواری تیپ، مناسب ترین گزینه می باشد که این روش جایگزین خوبی برای بسیاری از روش های آبیاری می باشد. این روش که با نام نوار قطره ای نیز شناخته می شود، برای محصولات با نیاز های آبی مختلف استفاده می شود.

جنس این محصول از پلی اتیلن با گرید 100 یا 80 است. بعبارتی پس میتوان گفت نوار تیپ یه نوار پلی اتیلن صاف است که به صورت مسطح تولید شده و پس از جریان یافتن آب در درون این صفحه صاف پلی اتیلنی به شکل لوله شده و آب را توسط سوکت های تخلیه آب تعبیه شده (دریپر) بر روی لوله، آب را به سطح یا ریشه گیاه می رساند و پس اتمام فرآیند آبیاری، دوباره به حالت مسطح بازگشته تا در صورت نیاز کاربر به راحتی قادر به جمع آوری نوار تیپ آبیاری باشد.

نوار تیپ

چه خصوصیاتی در نوار تیپ باعث شده تا امروزه بیشتر گلخانه‌ها برای آبیاری قطره ای از این محصول استفاده کنند ؟

برای پاسخ این سوال در ذیل به چند مورد از خصوصیات منحصربفرد نوار آبیاری قطره ای اشاره می کنیم:

  • نصب و جمع آوری و جا به جایی راحت و سریع نوار تیپ آبیاری قطره ای به دلیل کم وزن بودن نوارها
  • عدم تجمع رسوبات معدنی و جلبک ها در نوار تیپ کشاورزی، به دلیل جنس و طرح زیگزاگی آن ها
  • مقاومت زیاد در برابر اشعه ماراء بنفش، کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات
  • نیاز به فضای نگهداری کم و استفاده مجدد از آن
  • نوار آبیاری قطره ای مناسب ترین و کم هزینه ترین روش قطره ای برای گیاهان ردیفی می باشد.
  • نوار تیپ آبیاری قطره ای با صرفه ترین روش در مصرف آب و کود و سموم دفع آفات و تزریق مستقیم آن ها به خاک می باشد.
  • استفاده از نوارهای آبیاری قطره ای سبب رشد یکنواخت و همگن و افزایش کیفیت محصول و عملکرد آن و ازدیاد محصولات تا دو برابر می شود.
  • به دلیل کارکرد با فشار کم (بین 0.3 تا 1 بار) نوار تیپ آبیاری کشاورزی قابل استفاده در سیستم های ثقلی کم فشار (بدون استفاده از پمپ) است.
  • نوار تیپ کشاورزی سبب جلوگیری از رواناب، گل شدن  و در نهایت بهتر شدن کیفیت، تهویه خاک، رشد بهتر گیاه و جلوگیری از ایجاد قارچ و باکتری زیان آور می شود.
  • کنترل رشد علف های هرز و کاهش تبخیر آب از سطح در نوار تیپ کشاورزی نسبت به سایر سیستم های آبیاری به دلیل عدم ایجاد رواناب

نباید از این مشخصه خاص نوار تیپ چشم پوشی کرد که این نوار قابلیت یکنواختی پخش آب در زمین های دارای پستی و بلندی و مناطق باد خیز را دارا می باشد. این محصول قابل نصب در زیر خاک و قابل استفاده در متراژ زیاد تا 100 متر بدون تغییر در یکنواختی دبی می باشد.

نوار تیپ آبیاری

از نظر اقتصادی نوار تیپ بسیار مقرون بصرفه است چون:

  1. صرفه جویی در انرژی و صرفه جویی تا 90 درصد در مصرف آب
  2. موجب مطلوب بودن ریشه گیاه از نظر جذب آب و مواد غذایی
  3. استفاده بهتر از سطوح زیر کشت
  4. مدیریت شوری آب و خاک
  5. کنترل رطوبت در زمان استفاده

از نظر کارکرد نوار تیپ به دو نوع کلی تقسیم بندی می شود:

  • نوار تیپ آبیاری درزدار یا کنار دوخت: از انواع دیگر نوار تیپ‌های کشاورزی، نوارهای بغل دوخت یا درزدار می باشد که دارای قطر 16.5 میلی متر با روزنه‌های 10، 20 و 30 سانتی متر با دبی متفاوت می باشند که معمولا دارای ضخامت 175 میکرون هستند. در نوار تیپ آبیاری درزدار قطره چکان وجود ندارد ولی درز هایی در کناره ی نوار وجود دارد که به صورت زیگزاگ می باشد که باعث می شود فشار آب را گرفته و قطرات آب از طریق درزهای موجود در نوار تیپ کشاورزی خارج شود. مدلهای کشاورزی با متراژ های مختلف و آبدهی های گوناگون و برای کشت های مختلف کاربرد دارد.
  • نوار تیپ آبیاری پلاکدار: یکی از انواع نوار تیپ‌های آبیاری، مدل پلاکدار است. قطر نوارهای تیپ 16 میلی متر با ضخامت معمولا 150 تا 200 میکرون می باشند و پلاک های موجود در این نوارها با فاصله‌های 10 سانتی متر تا یک متر با دبی های مختلف می باشد. ولی رایج ترین فاصله برای نوارهای تیپ کشاورزی 10، 15، 20 و 30 سانتی متر می باشند. در نوار تیپ آبیاری پلاکدار، پلاک ها (قطره چکان ها) به صورت مجزا تولید شده و در موقع تولید نوار، پلاک ها به آن افزوده می شود. معمولا فاصله نوارهای تیپ بر اساس نوع محصول و روش کشت انتخاب می شود.

چند مورد از ویژگی های نوار تیپ پلاک دار

  • قابل استفاده در زمین های شیبدار به دلیل یکنواختی بهتر در آبدهی
  • حل مشکل باز شدن دوخت در نوار آبیاری درزدار
  • عمر اقتصادی بیشتر نسبت به نوار تیپ آبیاری بغل دوخت یا نوار درزدار
  • دارای خاصیت خودشویندگی و تنظیم آبدهی

تفاوت عملکرد نوار تیپ کناردوخت با تیپ پلاکدار

نوع نوار تیپ درصد یکنواختی خروج آب یکنواختی تنظیم فشار آب یکنواختی پخش آب در پلاک اول و آخر (متر) درصد ضریب تغییرات فشار آب در طول مسیر
تیپ درزدار 70 الی 75 دارد 60 الی 70 4
تیپ پلاکدار 95 ندارد 120 الی 150 3

از نظر برند موجود در بازار نوار تیپ آبیاری به چهار  بخش کلی تقسیم بندی می گردد:

  •  Eurodrip
  • Chapin
  • Sunstream
  • فامکو

در عین حال که ضخامت نوارهای تیپ خیلی کم می باشد ولی در برابر عوامل طبیعی مقاومند و می توانند فشار مورد نیاز را خیلی خوب تحمل کنند. همچنین نوار تیپ کشاورزی بر خلاف لوله‌های پلی اتیلن سخت، خیلی نرم و انعطاف پذیر است و به صورت مسطح می باشد. ضخامت های نوار تیپ 150، 175 و 200 میکرون می باشد و طول رول های این نوارها 1000، 1500 و 3000 متری می باشد. نوار تیپهای آبیاری قطره ای به دلیل ضخامت کمی که دارد دارای وزن کمی می باشد به عنوان مثال یک رول 1000 متری با ضخامت 175 میکرون تقریبا 11 تا 12 کیلوگرم وزن دارد. این ویژگی نوارهای تیپ آبیاری قطره ای مزیت خوبی می باشد.

نوار آبیاری

میزان آبدهی نوارهای تیپ آبیاری

فشار کارکرد لازم برای آبدهی مناسب و یکنواخت 0.5 تا 2 اتمسفر می باشد. قطره چکان های نوار تیپ کشاورزی یا نوار آبیاری بارانی دارای دبی های متفاوت است از جمله 0.8، 1.3، 1.5، 1.6، 2، 2.5 و 3.8 لیتر بر ساعت میزان دبی خروجی نوار تیپ‌های رایج می باشد.

سوال بر این است که چرا بجای استفاده از لوله پلی اتیلن (اعم از تکجداره یا لوله کاروگیت زهکش)، نوار تیپ برای آبیاری قطره ای مورد استفاده قرار می گیرد ؟

پاسخ این است که

  1. سیستم نوار تیپ آبیاری قطره ای کمک می کند که از آب با راندمان بیشتری استفاده کنید
  2. سیستم های قطره ای در زمین های با توپوگرافی نامنظم یا با بافت خاک مختلف هم استفاده می شود که این عوامل جزء مواردی هستند که در هنگام طراحی سیستم نوارهای تیپ کشاورزی باید در نظر گرفت.
نوار ابیاری

اجزا  نوار تیپ کشاورزی

  • ایستگاه پمپاژ
  • لوله‌هاي اصلی و فرعی
  • شير فلكه‌ها
  • اتصالات و نوارهای آبياری تيپ

اتصالات نوار تیپ کشاورزی

برای نصب نوار تیپ کشاورزی با نوار آبیاری قطره ای هیچ مواد شیمیایی یا واشری استفاده نمی شود که همین موضوع سبب اتصال و نصب راحت نوار تیپ کشاورزی شده است.

  • اتصالات تیپ به لی فلت
  • اتصالات تیپ به تیپ

شایان ذکر است که برای نصب نوار تیپ کشاورزی با نوار آبیاری قطره ای هیچ مواد شیمیایی یا واشری استفاده نمی شود که همین موضوع سبب اتصال و نصب راحت نوارهای تیپ کشاورزی شده است.

برای انتخاب نوار تیپ آبیاری باید چند پارامتر کلی و اصلی را در نظر بگیریم تا بهترین عملکرد را در آبرسانی در زمین های کشاورزی داشته باشیم.

نوار تیپ چیست
  • طول نوار تیپ کشاورزی
  • میزان تحمل فشار کاری
  • ضخامت نوار آبیاری قطره ای کشاورزی
  • میزان یکنواختی آبیاری
  • طول رول نوار آبیاری قطره ای
  • قطر داخلی نوار آبیاری قطره ای

نصب نوار تیپ آبیاری

روش های نصب این مدل از نوارها به دو صورت است:

  • روش دستی
  • روش مکانیزه (استفاده از تراکتور)

نگهداری و مراقبت و مدیریت تیپ ها

قبل از اینکه گیاه در سطح مزرعه توسعه پیدا کند باید نوار تیپ آبیاری را از همه لحاظ تست کرد تا از کارکرد صحیح آن مطمئن شد چون بعد از اینکه گیاه در سطح مزرعه توسعه پیدا کند بازدید و رفع عیب نوار آبیاری قطره ای غیر ممکن یا حتی به سختی امکانپذیر می شود.

کشاورزان محترم بایستی بعد از اتمام هر فصل نوار تیپ آبیاری قطره ای کشاورزی را از روی سطح مزرعه جمع کنند تا برای کاشت در فصل بعد با مشکل روبرو نشوند. نوار آبیاری قطره ای کشاورزی باید درست جایگذاری شود به طوری که در راستای شیب مزرعه و هم سو با باد غالب منطقه باشد. فاصله ی بین نوار تیپ آبیاری قطره ای رعایت شود و همچنین نوارهای تیپ آبیاری طوری تعبیه شوند که توسط باد جا به جا نشوند و همچنین قطره چکان ها در بخش زیرین لوله قرار بگیرند.

قیمت نوار تیپ ابیاری

بست های ابتدایی باید درست قرار گرفته شوندکه نشتی آب از این قسمت صورت نگیرد. در صورت استفاده از نوار آبیاری قطره ای به دلیل حذف شدن جوی و پشته، میزان سطح بیشتری از مزرعه در اختیار کشاورز است و میزان محصول به دلیل افزایش تعداد بوته در واحد سطح زیاد می شود. کودهای محلول در صورت استفاده از نوار تیپ کشاورزی به طور یکسان و یکنواخت در سطح مزارع تزریق و پخش می شوند. حرکت ادوات کشاورزی همچون سم پاش مابین ردیف ها به دلیل کشت منظم خیلی راحت تر می باشد.

قیمت نوار تیپ

قیمت نوار تیپ بستگی به اینکه درزدار باشد یا بدون درز و اینکه مواد اولیه مصرفی pe80 باشد و یا pe100 دارای رنج متفاوتی است. چنانچه در تولید این نوارها از مواد اولیه درجه یک پتروشیمی استفاده شده باشد قیمت بالاتر و چنانچه در تولید ان مواد گرانول شده باشد قیمت آن کمتر خواهد بود.

بمنظور استعلام قیمت بروز این محصول با همکاران من در شرکت پایپ گستر تماس بگیرید و ضمن دریافت مشورت بمنظور انتخاب بهترین مدل این نوارها از قیمت بروز آن مطلع شوید.

اشتراک گذاری در : share   share   share   share   share  

2 دیدگاه

gravatar

علی مرادمنشنوشته شده در  4:25 ب.ظ - ژانویه 17, 2022

با سلام
بنده یه زمین کشاورزی دارم . چون آبیاری ستنی برامون بصرفه نیست مخصوصا با این اوضاع بی آبی که هست اصلا مقرون به صرفه نبود.
میخواستم ببینم میتونم از این نوار تیپ ها استفاده بکنم؟
نکته خاصی داره استفاده اش بگین ممنون میشم

    gravatar

    پایپ گسترنوشته شده در  4:27 ب.ظ - ژانویه 17, 2022

    از آبهای خیلی سخت و شور استفاده نکنید چرا که منجر به انسداد روزنه های آبده میشود.
    نیاز آبی گیاه را کم برآورد نکنید چرا که ریشه گیاه جهت دسترسی به آب به مجرای خروجی نوار نفوذ کرده و موجب انسداد خواهد شد.
    اشیا نوک تیز باعث سوراخ شدن نوار تیپ میشوند. دقت کنید نوار را روی زمین نکشید و در طول زمان کشت مراقب باشید نوار سوراخ نشود.

دیدگاه خود را وارد کنید.