نصب سپتیک تانک یکی از مهمترین اقدامات برای استفاده از گندانبارها محسوب میشود. استفاده از مخازن گندانبار همچنان با محبوبیت گسترده ای برخوردار است. اما به یاد داشته باشید که بدون رعایت اصول نصب، بدونن شک دچار دردسرهای فراوانی خواهید شد. به بیان دیگر عدم نصب صحیح گندانبارها، میتواند تمامی مزایای گسترده‌ی این تجهیزات را تحت الشعاع قرار دهد. از همین رو در سراسر جهان دستور العملهای مشخصی برای نصب سپتیک تانکها تهیه شده است.
در حقیقت تمامی مدلهای نصب بایستی بر طبق همین دستور العملها و به جهت جلوگیری از کاهش راندمان تصفیه فاضلاب، پرهیز از نشت فاضلاب به طبیعت و در نتیجه آسیب به سلامت موجودات زنده انجام گیرد. بنابراین توجه به شیوه‌های نصب و مکانیابی این تجهیزات بسیار بسیار ضروری است. در ادامه به هر آنچه که برای نصب انباره تعفن احتیاج دارید اشاره خواهد شد. پس با ما تا انتهای این محتوای تخصصی همراه باشید.
مرحله نصب تمامی تجهیزات کاربردی صنعتی، مرحله ای بسیار حساس و حیاتی به شمار میرود. زیرا رعایت صحیح اصول نصب میتواند همواره از بروز مشکلات مختلفی چون افت راندمان و فشار، آسیب به دستگاه، وارد آمدن ضربه به تولید، استهلاک قطعات، رسوب پذیری و نشت و… جلوگیری کند. در همین رابطه بایستی بدانید که انواع مخزن سپتیک فاضلاب در چندین نوع مختلف نصب میشوند:
در رابطه با این نوع نصب میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
پیش از نصب سپتیک تانک به شکل دفنی، لازم است تا بررسی شود مخزن مورد نظر توانایی تحمل بارهای وارده از سوی خاک را دارد یا خیر. این مسئله از این رو حائز اهمیت است که اگر گندانبار تحمل کافی برای فشار را نداشته باشد:
برای نصب به شیوه دفنی، موارد زیر را مدنظر داشته باشید:
ذکر این نکته الزامیست که خاکریزی بایستی در فضای میان دیواره گود حفر شده و مخزن باشد. ریختن خاک الک شده به شکل مستقیم بر روی گندانبار، کاری بسیار اشتباه است.
پی کنی یا همان اجرای فونداسیون، مهمترین گام برای نصب هوایی گندانبارها محسوب میشود. در حقیقت چه با مدلهای فولادی مواجه باشیم و چه مدلهای سپتیک بتنی، فونداسیون باید با دقت ویژه و بر پایه محاسبات مناسب اجرا گردد. اجرای فونداسیون بر پایه محاسبات دقیق و صحیح موجب میشود که انباره فاضلاب در هر نوع بتنی و فولادی که باشد، قدرت تحمل بارهای مکانیکی را داشته باشد. همچین میتواند وزن مخزن فاضلاب پر را نیز به راحتی تحمل کند.
اصول کلی نصب در شیوه‌های دیگر، برای نصب هوایی نیز صدق میکند.
البته در این زمینه پیشتر نیز به وضعیت استانهای شمالی گیلان و مازندران اشارات کوچکی داشتیم. جایی که همواره در این دو استان، مشکل حفر گودالهایی با عمق بیشتر از 2.5 الی 3 متر وجود دارد و در گودال آب جمع میشود.
به طور کلی در مکانهایی که آب زیرزمینی وجود دارد، رعایت نکات زیر الزامی است:
اجرای صحیح فونداسیون چه برای شیوه نصب فنی، چه هوایی و چه زمینی، امری بسیار حیاتی محسوب میشود. حتماَ بایستی از بتن با عیار مناسب برای فونداسیون مخازن استفاده شود. به طور کلی پی کنی، باید همراه با آرماتور گذاری و به ضخامت 20 سانتی متر انجام شود. ابعاد پی نیز به شکلی باشد که از هر سمت مخزن، 50 سانتیمتر از طول و عرض دستگاه بیشتر لحاظ شود.
کاربریهای مختلفی مانند درمانی، خدماتی، رفاهی، مسکونی، تجاری، اداری و…، برای پالایش و انتقال فاضلاب تولیدی خود از دستگاه گندانبار استفاده میکنند. از همین رو برای جلوگیری از بروز هرگونه نشت فاضلاب و مشکلی، بایستی از چگونگی نصب سپتیکهای مختلف آگاهی داشته باشید. به طور کلی چگونگی نصب گندانبارها به دو عامل «جنس مخزن» و «نوع کاربرد» بستگی دارد. اما نصب گندانبار در این مدلها با چه چالشهایی روبرو است؟!
این مدل تجهیزات به نوعی در حکم یک واحد «پیش تصفیه» استفاده میشوند. بدین شکل که قادر است عمل تصفیه و گندزدایی تمامی مواد چربی دار و جامدات را به خوبی انجام دهد. نوع نصب سپتیک تانک خانگی کاملاَ به دو عامل «بودجه و فضای فیزیکی» بستگی دارد. یعنی هم به صورت دفنی و هم به صورت زمینی نصب میگردد.
مخزن سپتیک خانگی عمدتاَ در فضای زیر زمین و یا در محوطه حیاطهای مجاورهانه جانمایی میشود. فاضلاب بخشهای مهم و پرمصرفی چون دوش حمام، سرویس بهداشتی (توالت) و زهکشهای سینک ظرفشویی، ابتدا وارد گندانبار میشوند. و نهایتاَ پس از انجام فرآیند پالایش، فیلتر و گندزدایی نسبی میشوند.
پیشنهاد میشود مطالعه کنید: لوله زهکشی
با توجه به چهار فصل بودن استانهای کشور، انتخاب نوع مخزن سپتیک خانگی بسیار پراهمیت است. به عنوان مثال در استانهای گیلان و مازندران همواره با محدودیتهایی برای نصب مدل خانگی و صنعتی به شیوه دفنی مواجهیم. زیرا پس از 2.5 الی 4 متر حفر، به آب برمیخوریم. از همین رو مقاوم سازی لایه‌های خاک گودال با بتن و تخلیه کامل آب، دو عمل بسیار مهم پیش از نصب سپتیک خانگی در این استانها به شمار میرود.
پیشتر برای استانهای مرطوب شمالی از گندانبارهای بتنی استفاده میشد. اما این مدل مخازن در برابر سیالات اسیدی و قلیایی عملکرد ضعیفی داشتند و دیواره‌هایشان به مرور دچار آسیب میشد. در نتیجه روی آوری تدریجی به سمت سپتیک تانک پلی اتیلن افزایش یافت.
مشخصاَ واحدهای درمانی و بیمارستانی دارای بالاترین آلودگی و عفونت ممکن در فاضلاب خود هستند. البته میزان فاضلاب بیمارستانها، عمدتاَ به تعداد تختهای بیمارستانی بستگی دارد. گندانبار بیمارستانی تمام حجم فاضلاب را ابتدا وارد حوضچه ته نشینی میکند. سپس با ته نشین شدن مواد جامد، مایع روان به سمت چاه‌های جذبی هدایت میشود. نهایتاَ نیز این مایع به بشخ زلال ساز سپتیک هدایت شده و پس از پالایشهای صورت گرفته، به سوی لوله خروجی انتقال می‌یابد.
به طور کلی نصب سپتیک تانک بیمارستانی با حساسیتهای مختلفی روبرو میباشد:
همواره پیشنهاد کارشناسان پایپ گستر این است که در کنار نصب گند انبار بیمارستانی، به نصب واحدهای آشغالگیر و چربی گیر نیز اقدام شود. در واقع تا چشم کار میکند در فاضلابهای بیمارستانی، جامدات دیده میشود. از سرنگ و کاغذهای نسخه گرفته تا پنبه، باندهای پانسمان و دیگر جامدات. به همین دلیل نصب یک واحد آشغالگیر میتواند مناسب باشد و همچنین به دلیل وجود چربی بسیار زیاد در فاضلاب مراکز درمانی، نصب یک دستگاه چربی گیر نیز میتواند به شدت مناسب باشد. اولویت خرید دستگاه چربی گیر، مدلهایی با جنس بدنه‌ی فایبرگلاس و یا استیل است.
یکی از حساسترین انتخابها در این سرفصل، انتخاب سپتیک مناسب برای صنایع است. در حقیقت به خرید انباره تعفنی نیاز است که تمامی روغنها و ذرات جامد را ته نشین کرده و سپس این آلاینده‌ها را در پساب خروجی حذف کند. اما برای پالایش آلایندگیهای زیاد فاضلابهای صنعتی، رعایت اصول نصب نیز واجب است. البته که نصب این مخازن با توجه به متراژ فضای فیزیکی کارگاه یا کارخانه تعیین میشود. معمولاَ به دلیل حجم زیاد فاضلاب واحدهای صنعتی بزرگ، نصب مخزن سپتیک به شیوه «دفنی» صورت میگیرد.
از مدل صنعتی برای انواع کارخانجات شهرکهای صنعتی، صنایع لبنیاتی، صنعت فولاد، نورد، صنعت لوله سازی، مجتمعهای پالایشگاهی و… استفاده میشود. همچنین به دلیل حجم زیاد مواد شیمیایی و اسیدی در صنایع، عمدتاَ از مدل پلی اتیلن برای انها بهره گرفته میشود. در نتیجه باید به اصول نصب سپتیک تانک صنعتی پلی اتیلن توجه داشته باشید. در کاربریهای صنعتی، به علت تولید فاضلابهای زیاد، حتماَ حواستان به تخلیه مداوم چاه‌های جذبی باشد.
صنایعی که به آنها اشاره شد کاملاَ مشخص میسازد که فاضلاب صنعتی به شدت پرچربی میباشد. به همین دلیل مخزن سپتیک این مدل را از جنس فایبرگلاس (grp) میسازند. متریالی که به چربی گریز بودن معروف است.
مجتمعهای اداری یکی از دیگر کاربریهای استفاده کننده از مخزن سپتیک فاضلاب هستند. همواره در تعریف گندانبارها گفته شده است که این مخزان برای واحدهای کوچ مناسب می‌باشند. از آنجایی که معمولاَ ادارات نیز فاضلابهای گسترده ای تولید نمیکنند، استفاده از سپتیک شاید بهترین انتخاب ممکن برای این کاربریها باشد. در بسیاری از موارد از مدل فایبرگلاس (grp) برای محیطهای اداری استفاده میشود. اگر فضاهای اداری دارای زیرزمین یا انباریهای بزرگ باشند، میتواند بهترین مکان برای نصب گندانبارهای اداری باشد.
در رابطه با نصب سپتیک تانک اداری میتوان گفت که معمولاَ به دلیل بکارگیری تجهیزات مورد نیاز در نصب و فضاهای کم اداری، با هزینه‌های قابل توجه‌تری همراه است. البته که به دلیل همین متراژ کم، عمدتاَ گندانبار اداری به صورت سطحی روی زمین نصب میگردد. بد نیست بدانید که در فضاهای اداری، وجود مخزن سپتیک فاضلاب به مانند یک ایستگاه پمپاژ است.
برای خرید و سپس نصب مخزن سپتیک دامداری و مرغداری به دو نکته مهم توجه داشته باشید:
نحوه عملکرد بدین صورت است که ابتدا فضولات دام و طیور وارد دستگاه میشود. سپس پس از ته نشینی ابتدایی و طی فرآیندهای پالایشی، پساب فاضلاب به درون چاه جذبی منتقل میشود. گاهاَ در برخی از متون به این نکته اشاره میشود که پس از پالایش، این پساب بایستی وارد اگوهای شهری شود. البته پیشنهاد میشود پروسه نصب دستگاه تصفیه فاضلاب دامداری و مرغداریها و هدایت فاضلابشان به گونه ای باشد که پساب فاضلاب پس از پالایش حداکثری، تنها به درون چاه‌های جذبی انتقال یابد.
معمولاَ کمپهای مهندسی و کارگری برای اسکان نیروهای انسانی پروژه‌های بزرگ سراسر کشور احداث میشود. این کمپها عمدتاَ دارای امکانات خاصی نیستند و از سپتیک تانکها برای هدایت و پالایش ابتدایی فاضلاب استفاده میکنند. معمولاَ فضای فیزیکی برای نصب مخزن سپتیک به شیوه دفنی، همواره در کمپها وجود دارد. البته بسته به نظر کارفرما، امکان دخل و تصرف در زمین اجاره ای کمپ و همینطور استفاده از زمین کمپ برای سایت پروژه ای دیگر در آینده، همه و همه مواردی هستند که در انتخاب شیوه نصب گندانبار موثر است.
همچنین باید بدانید که در این مدل کمپها و حتی مجتمعهای رفاهی سرراهی، مخزن سپتیک فاضلاب در نقش یک واحد پیش تصفیه به کار گرفته میشود. همچنین در هنگام نصب سپتیک تانک کمپها و مراکز رفاهی میان راهی، حتماَ و حتماَ به حفر چاه جذبی فاضلاب اقدام کنید.
اگر به دنیال احداث تصفیه خانه بتنی در کمپ یا مجتمعهای رفاهی بین راهی هستید، بایستی بدانید که این گندانبارها به ۲ شکل پیش ساخته و آماده در محل تولید میگردند. این مدل سپتیک تانکهای منسوخ البته در کشورهای ضعیفتری چون پاکستان و افغانستان دارای طرفداران بسیاری میباشد. زیرا هم مقرون به صرفه است و هم هزینه تعمیر و نگهداری خاصی ندارد.
مجتمعهای تجاری پس از فضاهای مسکونی، بیشترین تراکم هر جامعه شهری را تشکیل میدهد. لذا توجه به چگونه نصب مخازن سپتیک در آنها امری بسیار واجب میباشد. با کنترل وضعیت وجود یا عدم وجود سپتیک در مغازه‌ها و مجتمعهای تجاری، میتوان شرایط همواره بد فاضلاب محیطهای شهری را کنترل نمود. بد نیست بدانید که عمدتاَ از مدل کامپوزیتی برای پاساژها و مجتمعهای تجاری استفاده میشود. همچنین برای نگهداری آب، فاضلاب و سیالات شیمیایی در این کاربریها میتوان از مخزن فایبرگلاس و پلی اتیلنی استفاده نمود.
همچنین علاوه بر کاربریهای مهم عنوان شده، مکانهای دیگری همچون: مراکز آموزشی، ترمینالهای مسافربری، پادگان‌ها و اماکن نظامی، ویلاها، مجتمعهای تفریحی، هتلها، رستوران و مسافرخانه‌ها، فضاهای ورزشی، کارگاه‌های پروژه‌های معماری و عمران، خوابگاه‌های دانشجویی و… نیز از گندانبارها در ابعاد وسیع استفاده میکنند.
کشور ایران از آن دست کشورهای چهار فصل است که به دلیل همین موضوع، هر ماهه مسافران زیادی به جای جای ایران عزیز سفر میکنند. به عنوان مثال در فصل زمستان و بطور همزمان، شهرهای اقلیم سرد و خشک کشور دارای سرمای استخوان سوز، شهرهای اقلیم مرطوب دارای یک تعادل دمایی نسبی، شهرهای گرم و مرطوب با خنکی نسبی و بارانهای موسمی و شهرهای اقلیم گرم و خشک با هوایی گرم مواجه هستند!
بنابراین نصب سپتیک تانک در ایران عزیز نیز به یک شکل نبوده و با چالشهای متعددی همراه است. در ادامه به برخی از این اقلیمها اشاره خواهیم کرد.
نصب سپتیک تانک در تهران با توجه به عدم وجود هیچگونه چالش آب و هوایی خاص، عمدتاَ به سادگی صورت میگیرد. برای نصب مخزن سپتیک در تهران تنها رعایت اصول نصب این مخازن به صورت استاندارد کافی میباشد. چه به صورت سطحی، چه به صورت دفنی و چه به شکل هوایی. البته آب و هوا و دمای مناطق مختلف تهران گاهاَ میتواند به شدت زیر صفر و یا بسیار داغ باشد. اما این گونه تغییرات دمایی متفاوت است و به همین خاطر پیشنهاد میشود زمان خرید به سراغ جنس بدنه ای بروید که در مقابل تغییرات دمایی، تحمل پذیری ویژه ای داشته باشد.
مخازن بتنی و پلی اتیلنی میتواند برای چنین شرایطی انتخابی مناسب باشد. بد نیست بدانید که شرکت پایپ گستر تجربه‌ی صدها اجرای موفق سپتیک تانک در سراسر کشور عزیزمان را داراست و بدون شک همواره با لطف شما عزیزان، به دنبال جایگاه نخست حوزه آب و فاضلاب کشور است.
تبریز و ارومیه (پایتختهای آذربایجان شرقی و غربی) در دسته استانهای با اقلیم سرد و خشک قرار دارند. برخلاف استانهای شمالی، در اقلیم سرد و خشک، به لحاظ جمع شدن آب درون گودالها به هنگام حفر، هیچگونه مشکل خاصی وجود نخواهد داشت. البته مسئله اصلی مربوط به سرمای این اقلیمها است. پس توجه داشته باشید که:
اقلیم اراک و قزوین را میتوان در دسته اقلیمهای نیمه خشک قرار داد. زیرا دارای زمستانهای سرد و مرطوب و تابستانهای گرم و خشکی هستند. برای فصول گرم سال، این شهرهای صنعتی بسیار داغ هستند. لذا پیشنهاد میشود پس از نصب سپتیک تانک در قزوین و اراک، از سایبان برای در امان ماندن مخزن از گرمای شدید و تابش مستقیم آفتاب استفاده کنید.
پوششهای گیاهی هم در این دو شهر بسیار کم میباشد. بنابراین احتمالاَ در محوطه‌های کارگاهی و صنعتی این شهرها نیز خبری از پوششهای گیاهی بلند نیست. بنابراین لزوم استفاده از سایبان، بیش از پیش حس میشود. همچنین نصب سپتیک تانک در اراک نیز با یک حساسیت دیگر همراه خواهد بود. بله… برای نصب مخزن فاضلاب در اراک، نیاز است تا از عدم وجود خلل و فرج در حالت دفنی مطمئن شوید تا آب باران به درون گودال نفوذ نکند. بنابراین کمپکت کردن خاک برای نصب مخزن سپتیک در اراک بسیار واجب است.
بد نیست بدانید که میانگین بارندگی در اراک 341.7 میلی متر است. این میزان بارندگی در اراک از میانگین کشوری ایران که ۲۵۰ میلی متر میباشد، بیشتر است. عمده‌ی بارندگیها در این شهر حاصل عبور جریان‌های پرفشار سیبری و آزور است.
اهواز و بندرعباس در زمره شهرهای اقلیم خشک و مربوط کشور محسوب میشوند. شهرهایی با حرارت بسیار زیاد در تابستان، رطوبتهای گسترده موجود در هوا و البته دارای مردمانی خونگرم. پس از نصب سپتیک تانک در اهواز و بندرعباس به شیوه زمینی، حتماَ و حتماَ باید از سایبانهای بزرگ برای گنانبار استفاده کنید تا مانع آسیبهای حاصل از تابش شدید و مستقیم آفتاب به مخزن شود.
همچنین چنانچه در مناطقی، در عمق کم به آبهای زیرزمینی برخوردید، میتوانید از اصول توضیح داده شده مربوط به نصب مخزن سپتیک در شمال ایران استفاده کنید. بد نیست بدانید که در سالیان گذشته، وضعیت آب و فاضلاب در استان خوزستان و شهر اهواز بسیار بد بوده است. از همین رو استفاده از انواع مخازن دوجداره فاضلابی در این شهر و استان بسیار حیاتی است. این مسائل نشان میدهد که بایستی با نهایت دقت برای نصب سپتیک تانک در اهواز و خوزستان اقدام نمود. چرا که هرگونه نشت فاضلابی دیگری، میتواند به بدتر شدن اوضاع آب و فاضلاب در این استان بیانجامد!
اصفهان، شیراز، یزد و کرمان را میتوان در دسته اقلیمهای شدیداَ گرم و خشک ایران نامگذاری نمود. جهت نصب سپتیک تانک در اصفهان، شیراز و…، حتماَ به یاد داشته باشید که پس از اتمام کار، از سایبان برای مخزن استفاده نمایید. تابش مستقیم و بسیار داغ این شهرها، بدون شک میتواند موجب آسیب رسانی به گندانبار در دراز مدت شود. همچنین میتواند موجب تبخیر نابهنگام سیالات گردد و موجب استهلاک قطعات شود.
به یاد داشته باشید که این دستگاه‌ها به خودی خود دارای طول عمر بالایی هستند. ولی با رعایت اصول نگهداری و نصب سپتیک تانک در شیراز، اصفهان و دیگر شهرها و استانهای اقلیم گرم و خشک کشور، میتوان در حفظ هرچه بهتر این مخازن تلاش نمود. استفاده از مدل پلی اتیلنی میتواند انتخابی مناسب برای این مناطق باشد. چرا که یکی از خواص پلی اتیلن، مقاومت ویژه در برابر حرارت است.
شرایط نصب مخزن سپتیک در مشهد نیز نسبتاَ شبیه به دیگر شهرهای اقلیم گرم و خشک کشور است. همچنین اصول نصب در تمامی انواع نصب (دفنی، هوایی، سطحی) نیز به مانند دستور العملهای مربوطه است.
استانهای شمالی کشور در دسته اقلیمهای معتدل و مرطوب قرار میگیرند. نصب سپتیک تانک در مازندران و گیلان همواره با چالشهای مختلفی همراه میباشد. در همین رابطه به موارد زیر توجه داشته باشید:
مکانیابی محل نصب سپتیک تانک نیز یکی دیگر از مواردیست که در پروسه تصفیه فاضلاب بایستی به آن توجه داشت. در واقع ابتدا مکانیابی صورت میگیرد و سپس کار نصب با رعایت دستور العملها آغاز میگردد. در همین جهت ذکر موارد زیر ضروریست:
حتماَ به دنبال یک زمین با سطح صاف باشید. البته این مورد برای مخازنی اهمیت دارد که قرار است بر روی سطح زمین نصب شوند. چنانکه برای موارد دفنی، نیاز به چنین حساسیتی وجود ندارد. زیرا در حالت دفنی، لایه زیرین سپتیک تانک که از بتن مگر است، بایستی تراز اجرا شود.
در پروسه نصب سپتیک تانک، به شدت مهم است که به سمت و سوی وزش بادها توجه کنید. بایستی بدانید که به دو دولیل عمده، گندانبارها در وضعیت سمت و سوی مخالف بادهای غالب نصب میشوند. زیرا:
مکانیابی سپتیک تانکها بایستی دور از مسیر آبگیرها، رودخانهه‌ها و نهرها انجام گیرد. دلیل این امر نیز به سه موضوع بازمیگردد:
سطح زیر محل دفن یا محل نصب بایستی کاملاَ تراز باشد. یعنی بر طبق دستور العملهای نصب سپتیک تانکها، شیب سطح زیرین بایستی «صفر درصد» باشد. این اتفاق به دلایل مختلفی چون عدم کج شدگی مخزن و نشت فاضلاب، عدم مایل شدن گندانبار به یک سمت و امکان حرکتهای شدید آن و… بایستی انجام شود.
البته شما تحت هر شرایطی باید با استفاده از بتن مگر، متریالهای زیر سازی و رگلاژ محل نصب سپتیک، به سطحی کاملاَ تراز دست پیدا کنید. اما پیدا نمودن محلی تقریباَ صاف، میتواند به لحاظ افزایش سرعت کار به شما کمک نماید. همچنین به لحاظ اقتصادی نیز برایتان مقرون به صرفه باشد. تصور کنید با دو محل برای نصب مواجه هستید؛ یکی نسبتاَ صاف و دیگری کاملاَ ناصاف. مسلمـــــــاَ سطح نسبتاَ صاف نیاز به خرج کمتری برای اصلاح تراز دارد.
با توجه به شکل سپتیک تانکها، مشخص است که طول انباره مستطیل شکل را در حدود 2 الی 4 برابر عرض آن طراحی میکنند. برای دفن و یا قرار دادن سطحی این تجهیزات نیز بایستی به این ابعاد توجه داشت. همچنین طبق ضوابط، عمق موثر برای انباره بایستی 120 سانیتمتر یا 1.2 متر باشد. در همین رابطه بایستی بدانید که منظور از عمق موثر، «فاصله آزاد فاضلاب تا کف تانک» میباشد.
همچنین به جهت جلوگیری از نشت و افزایش طول عمر گندانبار، فاصله سطح فاضلاب تا سقف بخش مخزن یا انباره، در کمترین حالت بایستی ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر باشد. به تعداد مخزن‌ها نیز در پروسه مکانیابی و نصب توجه داشته باشید. مسلماَ قرارگیری مدل سه انباره نسبت به نوع دو انباره، نیاز به اشغال فضای بیشتری دارد. برای گندزدایی هرچه بیشتر و شفاف سازی فاضلاب، عمدتاَ مخزن سپتیک فاضلابی در مدلهای دوانباره و سه انباره طراحی میشود. همچنین برای ضریب تبدیل آب مصرفی به فاضلاب، عمدتاَ 80 درصد در محاسبات لحاظ میشود.
همچنین سعی شود جانمایی دستگاه‌ها در نقاطی مشخص است که کمترین بار ترافیکی را داشته باشد. این مورد برای تمامی مدلهای مخزن سپتیک فاضلاب صدق میکند. چنانچه تصمیم داشته باشید که حتماَ نصب را در محلی انجام دهید که دارای بار ترافیکی است، بایستی به یکی از دو روش موجود رجوع کنید:
گرچه که پیشنهاد میشود به جهت انجام محاسبات دقیق و دستیابی به بهترین روش ممکن، حتماَ با مهندسین مشاور شرکت پایپ گستر تماس حاصل فرمایید. البته به طور کلی همواره در دستورالعملها سفارش شده است که ماشن آلات مکانیکی سنگین به هیچ عنوان بر روی محل نصب سپتیک تانک پلی اتیلن عبور و مرور نداشته باشند.
البته به اطراف دریچه‌های بازدید یا همان آدم روهای مخزن سپتیک پلی اتیلنی نیز بایستی توجه داشت. چرا که بار ترافیکی بالا بر روی آن، میتواند منجر به تخریب مخازن شود. البته اگر بار ترافیکی زیادی بر روی دریچه‌های بازدید نباشد، تنها با استفاده از مصالح و متریالهای مناسب و متراکم سازی صحیح خاک میتوان لایه ای مناسب بوجود آورد. اما اگر بار ترافیکی زیاد باشد، حتماَ باید پیرامون آدم روهای مخزن فاضلاب تا سطح زمین را با مصالحی چون: حفاظهای فلزی، بتن و آجر پر نمود.
به یاد داشته باشید که:
این یک امر بدیهی است که به مانند تمامی تجهیزات، بروز مشکلاتی در گندانبارها نیز مشاهده شود. گرچه که تمامی اشکالات مشاهده در این مخازن را نمیتوان به اشتباهات رایج در نصب سپتیک تانکها ربط داد. اما مشخصاَ اشتباه در نصب، میتواند سهم زیادی در بروز مشکلات احتمالی داشته باشد:
گاهاَ مشکلاتی در سپتیک تانکها بروز میکند که یا اصلاَ هیچ ارتباطی با پروسه نصب ندارد و یا به شدت میزان ارتباط آن مشکل با پروسه نصب کم است. بنابراین گرچه در درون انباره تعفن از سیستمها و قطعات الکترونیکی استفاده نمیشود، اما بخشی از مشکلات میتواند به اختلال مکانیزم عملکرد دستگاه بازگردد. به عنوان مثال:
بایستی گفت که سیستمهای گندانبار دارای مکانیزم پیچیده‌ای نیستند. به معنای دیگر اگر با کیفیت قابل قبولی ساخته شوند، بدلیل سادگی در ساخت و عملکرد خود، فاقد دردسرهای مربوط به سیستمها و قطعات الکترونیکی هستند. جالب است بدانید که در مخازن سپتیک، هیچگونه قطعات و سیستمهای الکترونیکی به کار نرفته است. این امر هزینه‌های ساخت و تعمیر این تجهیزات را به شدت کاهش داده است. همچنین موجب مقرون به صرفگی سپتیک تانک برای صنایع و کارگاه‌های تولیدی مختلف شده است.
مدل هوازی: اساس کار این مدل مخزن سپتیک، همانطور که از نامش پیداست، استفاده از اکسیژن اسست. مدل هوازی با بهره گیری از اکسیژن، فرآیند تصفیه و تجزیه را صورت میدهد. مدلهای هوازی بر خلاف مدل بیهوازی، از وجود قطعات الکترونیکی سود میبرند. به همین دلیل از قیمت بیشتری برخوردار هستند.
مدل بیهوازی: اساس کار این مدل بهره گیری از باکتریهای بیهوازی برای تجزیه و پالایش فاضلاب است. همانطور که عنوان شد، به دلیل استفاده از اینگونه باکتریها، وجود مقداری لجن در درون مخزن همواره لازم است. البته این پروسه عمدتاَ با بو همراه است؛ به همین دلیل به شیوه دفنی، از انتشار بوی سپتیک بیهوازی جلوگیری میشود. در این مدل، عنصر اکسیژن هیچگونه دخالتی ندارد.
مخزن سپتیک پلی اتیلن، بدون شک محبوبترین گونه گندانبارها به شمار می‌آید. این مدل مخازن به سواطه خواص ارزشمند پلی اتیلن، از وزن کم، سرعت اجرای بالا، مقاومت در برابر ضربه و سیالات اسیدی، عدم نیاز به تعمیر خاص و… بهره میبرد. از همین رو نصب سپتیک پلی اتیلنی بایستی گام به گام و به بهترین شکل ممکن انجام گیرد.
به طور کلی مراحل نصب مخزن سپتیک پلی اتیلن را میتوان در 4 مرحله تقسیم بندی نمود:
در ادامه به بررسی هر یک از این مراحل چهار گانه خواهیم پرداخت.
از اهمیت این مرحله، هر چقدر هم که گفته شود بازهم کم است. در مرحله بستر سازی کف گودال، قطعاَ بایستی شالوده و اساس یک نصب سپتیک تانک صحیح گذاشته شود. به همین خاطر پروسه کفسازی یا بسترسازی گودال به گونه ای باید انجام شود که هیچگونه نشتی و کج شدگی برای دستگاه در آینده رخ ندهد. اصطلاحاَ میتوان اهمیت این مرحله را با این ضرب المثل معروف مقایسه کنیم:
خشت اول چون نهد معمار کج … تا ثریا میرود معمار کج!
در همین رابطه توجه به نکات زیر الزامی است:
در این مرحله فرآیند حمل و نقل و قراردهی سپتیک تانک در گودال مورد بررسی قرار میگیرد. در ابتدا بایستی ببینیم که دستگاه گندانبار در کارخانه بطور کامل مونتاژ میشود یا قطعات به پروژه منتقل شده و دمونتاژ صورت میگیرد. بد نیست بدانید که ظرفیتهای کمتر از 126 مترمکعب در کارخانه مونتاژ شده و فقط به محل نصب اورده میشوند. و البته ظرفیتهای بیش از 126 متر مکعب، در محل پروژه دمونتاژ میشوند. (به علت سختی در حمل و نقل)
اما فارغ از نوع مونتاژ دستگاه، دقت داشته باشید که:
در این مرحله علاوه بر نصب اتصالات و انشعابات، بایستی حواستان به مهار خاک برای ورود به دستگاه نیز باشد. اما چطور خاک وارد دستگاه میشود؟!
در نظر داشته باشید که دو حالت بستن اتصالات وجود دارد. ورود یا عدم ورود خاک در این دو مدل بستن اتصالات میتواند بدینگونه باشد که:
در مرحله بستر سازی اشاره داشتیم که بهتر است بین نیم الی 1 متر از اطراف سپتیک تانک فضای خالی وجود داشته باشد. آن فضای خالی حالا در مرحله پرکردن و خاکریزی اطراف دستگاه به کار می‌آید. جایی که بایستی عمل کمپکت (Soil compaction) صحیح خاک و خاکریزی پیرامون گندانبار انجام شود. اما خاکریزی اطراف مخزن سپتیک چگونه است؟
پس از قراردهی دستگاه درون گودال و روی فنداسیون، میتوانید با استفاده از مصالح مجاز، لایه‌های 30 سانتی متری دورتادور گندانبار پلی اتیلن تشکیل بدهید. این لایه‌ها بایستی از مصالحی با اندازه‌های حداکثر 15 الی 20 میلی متر تشکیل شده باشد. همچنین از کمپکت سازی خاک غافل نشوید. زیرا عدم فشرده سازی خاک، میتواند همه تلاشها را به باد داده و خاک را نفوذپذیر کند. به همین منظور، فشرده سازی (کمپکت) خاک اطراف
بایستی تا 95% انجام گردد. طبق استانداردها نیز این درصد برای فشرده سازی کافیست.
حواستان باشد که عملیات خاکریزی مصالح کامپکت شده را تا 30 سانتی متر بالاتر از تاج دستگاه گندانبار پلی اتیلن انجام دهید. ضمن اینکه مطمئن شوید با خاکریزی صحیح خود، کف سطح زیرین سپتیک تانک پلی اتیلنی را نیز پوشانده باشید. البته نیم نگاهی نیز به کاهش هزینه‌ها داشته باشید. چرا که به منظور پرسازی عمق دفنی باقی مانده در فرآیند نصب، میتوان از خاک معمولی منطقه بهره گرفت.
البته بایستی تأکید نمود که از پرت کردن یا ریختن پرشدت مصالح و متریالها به روی مخزن سپتیک و لوله‌های انشعابی جداَ پرهیز کنید.
بایستی بدانید که برخی از کارفرمایان به سبب کاهش هزینه‌ها از متریالهایی چون: نخاله ساختمانی، سنگهای پوک و ترک دار، سنگهای ریز و با لبه سخت و تیز و… استفاده میکنند. همچنین برخی دیگر نیز به همین دلیل از متریالهایی چون: آسفالت کنده شده از سطح زمین، خرده آجرهای تیزگوشه و… استفاده میکنند. امـــا این کار مطلقاَ اشتبـاه است!
در حقیقت برای پر کردن فضای اطراف سپتیک تانکها میتوان از متریالهایی چون:
استفاده نمود.
این مصالح را نباید به یکباره بر روی لوله‌های ورودی و خروجی ریخت. بلکه بایستی آرام و آرام و بدون وارد آوردن هیچگونه فشاری، عملیات خاکریزی را انجام داد. حتی بهتر است برای اینکه هیچگونه فشاری به لوله‌های انشعابی نیاید، ابتدا لایه ای از جنس بتن یا آجر بر روی این لوله‌ها اجرا شود. و سپس خاکریزی بر روی انشعابات انجام شود.
بمنظور خاکبرداری برای ایجاد گودال و سپس نصب سپتیک تانک به شیوه دفنی، به ابزارهای مختلفی نیاز میباشد. بیل مکانیکی، دریل، سنگ شکن و حتی بیل و کلنگ احتمالاَ در دسته اولین ابزارهای مورد نیازتان خواهد بود. به سیمان و ابزار بتن گیری نیز در ادامه نیاز میباشد. همچنین به لوله‌های انشعابی نیز به جهت اتصالات دستگاه، نیاز است.
لوله‌هایی به منظور اتصال فاضلاب به دستگاه به کار برده خواهد شد. همچنین وجود چسب نیز برای محکم کردن اتصالات اجباریست. اره نیز به منظور برش اتصالات و تنظیم طول لوله‌ها مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در مراحل نهایی، دستگاه گندانبار بایستی بوسیله تراز و قطب نما تنظیم گردد. هرچند که از تراز در مرحله کفسازی نیز قطعاَ بایستی استفاده شود تا سطحی کاملاَ صاف بدست آید.
درواقع موارد زیر را تنها نمیتوان به عنوان نکات نگهداری مخازن سپتیک فاضلاب معرفی نمود. بلکه این نکات به نوعی افزایش دهنده راندمان عملکردی دستگاه نیز محسوب میشوند. باید توجه داشته باشید که:
همچنین بایستی گفت که:
حتی اگر به اشتباه مخزن را در مسیر جریان بادهای غالب قرار دادید، از بادبند برای عدم تکان خوردن دستگاه و کاهش فشارهای وارد بر آن استفاده کنید. به عبارتی «ماهی را هروقت از آب بگیرید، تازه است».
برای یک خرید موفق و البته یک نصب صحیح، بایستی به نوع خاک محل قرارگیری گندانبار توجه داشت. به طور کلی دو نوع برخورد مسئله برای چنین شرایطی وجود دارد:
چنانچه قصد خرید و نصب سپتیک تانک برای مناطقی هستید که خاک مناسب و غنی دارند، سیستم سپتیک جذبی بهترین انتخاب است. در این شرایط، جریان فاضلاب پالایش نشده به درون خاک نفوذ میکند. با این عمل، خاک پیرامون محل نفوذ بارور خواهد شد. البته در این زمینه بایستی مطالعات دقیق محیطی داشت.
همچنین چنانچه قصد دارید گندانبار خود را در محلی با خاکهای دانه درشت (شن و ماسه ای) قرار دهید، انتخاب سیستم مخزن سپتیک از نوع فشار میتواند گزینه مناسبی باشد.
